Εισαγωγή
Το κάστρο της Μύρινας, ένα από τα μεγαλύτερα κάστρα του Αιγαίου!
Το κάστρο της Μύρινας, ένα από τα μεγαλύτερα κάστρα του Αιγαίου, δεσπόζει απόρθητο και περήφανο πάνω στην ηφαιστειακής προέλευσης βραχώδη και απόκρημνη χερσόνησο της πόλης. Κατά την διάρκεια των πολλών αιώνων της ύπαρξής του γνώρισε πολιορκίες και δέχθηκε κατά καιρούς διαφορετικούς κυριάρχους. Οι πρώτες οχυρώσεις των Μινύων και Πελασγών ενισχύθηκαν και επεκτάθηκαν αργότερα από τους Αθηναίους.
Κατά την διάρκεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, οι Βυζαντινοί εδραίωσαν το κάστρο πάνω στην αρχαία ακρόπολη, το οποίο στην συνέχεια ανακατασκευάστηκε και διαμορφώθηκε από τους Βενετούς. Η σημερινή εικόνα του φρουρίου δημιουργήθηκε με την πάροδο των αιώνων από τις επισκευές, ανακατασκευές, επεκτάσεις και προσθήκες από τους εκάστοτε κυριάρχους, Βυζαντινούς, Βενετούς και Τούρκους.
Η ανώμαλη, απότομη και βραχώδη μορφολογία του, σε συνδυασμό με τα στιβαρά και ενσωματωμένα στους βράχους τείχη, το κατέστησαν ένα από τα απόρθητα και ισχυρότερα κάστρα στο Αιγαίο.
Αδύνατον να καταληφθεί
Για τον λόγο αυτό ποτέ δεν κατέστη δυνατόν να καταληφθεί κατόπιν εισβολής αλλά μόνο κατόπιν συνθηκολόγησης. Ο Γερμανός περιηγητής Frieseman, όταν επισκέφτηκε το κάστρο στο τέλος του 18ου αιώνα, έγραψε: «Το Κάστρο της Λήμνου δεν μπορεί να καταληφθεί παρά μόνο με πολύ καλά οργανωμένο πυροβολικό και κυρίως με βόμβες που θα έκαναν τα ρήγματα των βράχων και τοιχοποιιών μοιραία. Είναι τόσο υπερυψωμένο από το επίπεδο της θάλασσας και έχει τέτοια κλίση ώστε οι κανονιοβολισμοί από πλοία δεν θα είχαν κανένα αποτέλεσμα».
Κατοίκηση & ευρήματα
Το κάστρο δεν υπήρξε ποτέ αντικείμενο συστηματικής ανασκαφικής έρευνας και εξερεύνησης. Παρόλα αυτά επιφανειακές έρευνες έχουν αποκαλύψει ότι η περιοχή του κάστρου και οι πλαγιές νότια και ανατολικά κατοικούνταν από την μέση εποχή του χαλκού (2000-1600 π.Χ.) και ίσως ακόμη και ενωρίτερα.
Τα ευρήματα από την χερσόνησο του κάστρου συμπεριλαμβάνουν θραύσματα κοσμημάτων και μεταλλικών αντικειμένων, τμήματα μεταλλικών και πήλινων λυχναριών, θραύσματα ειδωλίων γυναικείων και ανδρικών θεοτήτων, υφαντικά βάρη, όστρακα κεραμικών αγγείων, μια μαρμάρινη κεφαλή παιδιού και χάλκινα νομίσματα που χρονολογούνται μεταξύ του τέλους του 8ου π.Χ. και του 3ου αιώνα μ.Χ.
Σε όλη την έκταση του κάστρου εντοπίζονται διάσπαρτα στο έδαφος θραύσματα κεραμικής όλων των εποχών, όπως αρχαϊκά, κλασικά, ρωμαϊκά, βυζαντινά και οθωμανικά, υπολείμματα και μάρτυρες της μακραίωνης ιστορίας του χώρου.